Քունը մի վիճակ է, երբ օրգանիզմը արտաքին աշխարհին արձագանքում է նվազագույնս:
Ենթադրվում է, որ քնի ժամանակ մեր ուղեղը հանգստանում է, սակայն գիտնականները նկատել են, որ ուղեղի կեղևի նեյրոնների ակտիվությունն այդ պահին, ընդհակառակը, մեծանում է։ Ինչի՞ համար. . . Գիտնականները կարծում են, որ մինչ մենք քնում ենք, ուղեղը զբաղված է՝ մարմինը վերանորոգելով. այն կապ է հաստատում ներքին օրգանների հետ:
Քունն անհրաժեշտ է ծախսած ուժն ու էներգիան վերականգնելու, նյարդային և իմունային համակարգերը ամրապնդելու, նյութափոխանակությունը կարգավորելու և բազմաթիվ հիվանդությունների զարգացման ռիսկը նվազեցնելու համար։ Իսկ քնի պակասը, ինչպես ավելորդ քունը, վնասակար է։

Օգտակար տեղեկություններ քնի մասին
Մեծահասակների քնի միջին տևողությունը օրական 7-8 ժամ է։

Քունը կազմված է դանդաղ և արագ փուլերից՝ յուրաքանչյուրի տևողությունը մոտ 90 րոպե է:

Մեծահասակների մոտ դանդաղ քնի փուլում արյան ճնշումը, սրտի հաճախությունը, շնչառությունը, մարմնի ջերմաստիճանը նվազում են։

Քնի ժամանակ մկանները հնարավորինս թուլացած են, մինչդեռ էնցեֆալոգրամը հիշեցնում է արթուն պատկեր: Հենց այս պահին արթնանալուց է, որ մարդկանց մեծամասնությունը հիշում է վառ, հաճախ էմոցիոնալ հարուստ երազների դրվագներ, պարզ պատկերներ։

Որոշ երազներ հիշվում են որպես ձանձրալի և անհետքրքիր, իսկ մյուսները, ընդհակառակը, պայծառ ու հագեցած են, նույնիսկ վախենալու: Հնում երազները համարվել են, պահապան Աստվածների կողմից ուղարկված հաղորդագրություններ:

Երբ հոգեբանությունը և ֆիզիոլոգիան սկսեցին զարգանալ 19-րդ դարի վերջին, երազների մեկնաբանության նկատմամբ հետաքրքրությունը գիտական ​​համատեքստ ստացավ։ Հետազոտողների մեծ մասը համաձայն էին, որ երազները դեռևս անգիտակցականի հոսք են: Օրինակ Զիգմունդ Ֆրեյդը երազների հետևում տեսավ մտավոր ճնշված ցանկություն, սովորաբար սեռական բնույթի: Կարլ Գուստավ Յունգը առաջարկեց իր տարբերակը՝ քունը անվանելով հոգու անգիտակից կյանք։

Ինչու է մարդուն պետք քնել. . .

1. Նիհար լինելու համար
Քնի պակասը նվազեցնում է ինսուլինի նկատմամբ զգայունությունը։ Սա իր հերթին արյունից գլյուկոզայի ներծծումը չի ապահովում։ Ստացվում է այս իրավիճակը՝ բջիջները չեն արձագանքում արյան մեջ գլյուկոզայի առկայությանը։ Օրգանիզմը ստանում է «ես սոված եմ» ազդանշանը, և մարդն ապրում է սովի զգացում։ Հետեւաբար, քրոնիկ քնից զրկված մարդիկ հաճախ ավելորդ քաշ ունեն:

2. Որպեսզի չձևավորվի երկրորդ տիպի շաքարային դիաբետ:
Քնի պակասը նույնպես կապված է 2-րդ տիպի շաքարախտի հետ: Անքնության պատճառով բջիջները ազդանշան են ուղարկում, որ օրգանիզմում բավարար ինսուլին չկա, ուստի ենթաստամոքսային գեղձը սկսում է այն ավելի շատ արտադրել։ Ի վերջո «հոգնում է», նրա ֆունկցիան դանդաղում կամ իսպառ վերանում է, ուստի մարդը ստիպված է լինում ինսուլին ստանալ արդեն դրսից՝ օրինակ՝ ներարկման միջոցով։

3. Որպեսզի ունենանք առողջ իմունային համակարգ:
Երբ մարդը մթության մեջ քնում է, նրա օրգանիզմում արտադրվում է մելատոնին հորմոն, որը դրականորեն է ազդում իմունային համակարգի աշխատանքի վրա։

4. Որպեսզի արտադրվի աճի հորմոնը:
Այն անհրաժեշտ է երեխաներին, չնայած մեծահասակների համար նույնպես շատ կարևոր է, քանի որ հորմոնը պատասխանատու է հյուսվածքների վերականգնման և բուժման համար: Ի դեպ, պատվաստումից հետո հակամարմիններն ավելի լավ են արտադրվում քնի ժամանակ։

6. Լինել հոգեպես առողջ:
Քնի պակասի պատճառով մարդու մոտ ավելանում է հոգեկան սթրեսը, ընկնում է տրամադրությունը, առաջանում են նյարդային համակարգի խանգարումներ:
Քնի ժամանակ ճնշվում է ուղեղի նախաճակատային կեղևի աշխատանքը, ակտիվանում են հոգեկանի նախագիտակցական և անգիտակցական գործառույթները՝ մենք տեսնում ենք երազներ, որոնցում մենք խելագարություն ենք անում, անամոթ գործողություններ: Ահա թե ինչու՞ Ֆրեյդն ասում էր, որ «երազները թագավորական ճանապարհն են դեպի անգիտակցականը»:

Քնի ժամանակ երկու կիսագնդերն էլ աշխատում են։ Ձախը պատասխանատու է երազի սյուժեի համար,- ասում է հոգեբան Ելենա Ախրոմեևան։

Քնի տևողությունը, ըստ տարիքի.

5 տարեկանից ցածր երեխաների համար `13-15 ժամ;
5-ից 12 տարեկան երեխաների համար՝ 10-13 ժամ;
12-ից 18 տարեկան երեխաների համար՝ 8,5-10 ժամ;
45 տարեկանից ցածր մարդիկ `7-8,5 ժամ;
45 տարեկանից բարձր մարդիկ՝ 6-8 ժամ։

Հետաքրքիր փաստեր քնի մասին
Մի տղամարդ չի քնել 19 օր: Այդ տղամարդը բողոքել է հալյուցինացիաներից, պարանոցայից և բազմաթիվ այլ առողջական խնդիրներից։

Հստակ պարզել մարդը քնա՞ծ է, թե՞ ոչ, հնարավոր է միայն հատուկ բժշկական սարքավորումների օգնությամբ, քանի որ մարդիկ կարող են քնել անգամ առանց աչքերը փակելու։

Վիճակագրության համաձայն՝ նորածինների ծնողները բավականաչափ չեն քնում (նրանց անքնությունը կազմում է տարեկան 400-750 ժամ)։

Մարդիկ քնում են մոտ երեք ժամ ավելի քիչ, քան պրիմատները, որոնց անհրաժեշտ է առնվազն 10 ժամ քնել:

Աչքի շարժումները քնի որոշակի փուլերում համապատասխանում են երազի մեջ կատարվող գործողություններին, որոնք նման են կինոթատրոնում ֆիլմ դիտելու գործընթացին։

Խռմփոց հնարավոր է միայն քնի դանդաղ փուլում։

Բրիտանացի գիտնականները զգոն մնալու և 36 ժամ չքնելու միջոց են գտել։ Ակնկալվում է, որ այս մեթոդը օգտակար կլինի բանակում։ Այն պահանջում է հատուկ ուսուցում և լրացուցիչ սարքավորումների օգտագործում: Փոքրիկ օպտիկական մանրաթելերը տեղադրված են հատուկ ակնոցների մեջ և առաջ են քաշում պայծառ սպիտակ լույսի օղակ, որը կրկնօրինակում է արևածագի սպեկտրը, արդյունքում ուղեղը խաբվում է և հանգստի կարիք չի զգում:

Ընդամենը 17 ժամը առանց քնի հանգեցնում է ուղեղի խանգարումների, մոտավորապես նույնը, ինչ տեղի է ունենում ալկոհոլային թունավորման դեպքում:

Ուիլյամի ծովածոցում նավթի արտահոսքը, Չեռնոբիլի վթարը առաջացել են մարդկային սխալի հետևանքով՝ քնի պակասից:

Յուրաքանչյուր վեցերորդ վթարը տեղի է ունենում վարորդի հոգնածության պատճառով։

Օրգանիզմն առավել սուր է արձագանքում կողմնակի աղմուկին քնելուց հետո առաջին երկու ժամում և արթնանալուց առաջ վերջին երկու ժամում:

Հեռուստատեսության հայտնվելն ու ամենուր տարածվածությունը անմիջական ազդեցություն են ունեցել երազների վրա: Եթե ​​նախկինում մարդկանց միայն 15%-ն էր գունավոր երազներ տեսնում, ապա այսօր դրանք հասանելի են 75%-ին։

Հետազոտությունների համաձայն՝ կանայք տղամարդկանցից մոտ 20 րոպե ավելի երկար են քնում, իսկ նրանց քունն ավելի խորն է ու հանգիստ։ Ընդ որում, հենց կանայք են հիմնականում բողոքում քնի և դրա որակի հետ կապված խնդիրներից։ Ամենայն հավանականությամբ, դա կարելի է բացատրել նրանով, որ նրանք ավելի հաճախ են մղձավանջներ տեսնում:

Մարդու կյանքի մեկ երրորդն անցնում է քնելով։ Միջին հաշվով, մենք քնում ենք 25 տարի, պարզապես նայեք այս ցուցանիշին:

Հինգ անքուն գիշերներից հետո ալկոհոլի ազդեցությունն օրգանիզմի վրա կրկնապատկվում է։

Մեր օրերում քնի պակասի հիմնական պատճառը, տարօրինակ կերպով, ինտերնետն է՝ առանց սահմանափակումների օրվա ցանկացած ժամի։

Երկար էլ քնել չի կարելի, քանի որ առաջանում են.

• գլխացավեր, միգրեն,
• մշտական ​​ապատիա,
• հոգնածություն, անտարբերություն ամբողջ օրվա ընթացքում,
• դեպրեսիա,
• տեսողության խանգարում,
• ցնցումներ.

Երկար քունը, որից հետո մարդն իրեն հանգիստ չի զգում, նորմալ չէ։ Այս վիճակը կարող է լինել կա՛մ հոգեկան հիվանդության դրսևորում, կա՛մ ավելորդ հոգնածություն և անքնություն, կա՛մ օրգանիզմի արձագանքը հոգեբանական խնդիրներին, կա՛մ իդիոպաթիկ հիպերսոմնիա:

Նյութը պատրաստեց Ժաննա Կոբելյանը