ԱշխարհագրությունԾառատնից մինչև չար ոգիների արտաքսում. բացահայտելով Պապուական ցեղերի հետաքրքրաշարժ ավանդույթները

Ծառատնից մինչև չար ոգիների արտաքսում. բացահայտելով Պապուական ցեղերի հետաքրքրաշարժ ավանդույթները

Պապուասները Նոր Գվինեա կղզու հնագույն բնակիչներից են։ Պապուասներ կան նաև Ինդոնեզիայի և Մելանեզիայի որոշ կղզիների վրա։ Նրանք ունեն հարուստ մշակույթ և պատմություն, որը սկիզբ է առնում հազարավոր տարիների խորքից։

Պապուաս անունը ծագել է մալազիական Papuan բառից, որը թարգմանաբար նշանակում է գանգուր։

Պապուասները հայտնի են իրենց յուրահատուկ ֆիզիկական հատկանիշներով, այդ թվում՝ մուգ մաշկով, գանգուր մազերով և երկարուձիգ քթերով։ Նրանք հայտնի են նաև իրենց ավանդական հագուստով, որը պատրաստվում է բնական նյութերից՝ օրինակ կեղևից  ու փետուրներից:

Իրենց ապրելակերպի առումով պապուասները ավանդաբար որսորդներ և հավաքողներ են՝ հույսը դնելով անտառի և ծովի ռեսուրսների վրա։ Նրանք նաև հմուտ ֆերմերներ են, աճեցնում են այնպիսի մշակաբույսեր, ինչպիսիք են քաղցր կարտոֆիլը, տարոն և յամինը:

Պապուական մշակույթի կարևորագույն կողմերից մեկը հոգիների և նախնիների հանդեպ նրանց հավատքն է: Նրանք խորը կապ ունեն բնական աշխարհի հետ և հավատում են, որ բոլոր կենդանի էակները կապված են:

Չնայած իրենց մշակույթի հարստությանը, պապուասներն այսօր բախվում են բազմաթիվ մարտահրավերների, այդ թվում՝ աղքատության, խտրականության և իրենց ավանդական հողերի կորստի: Պապուացիներից շատերը աշխատում են պահպանել իրենց մշակույթը և պաշտպանել իրենց իրավունքները՝ միաժամանակ հարմարվելով ժամանակակից աշխարհին:

Վերջին տասնամյակների ընթացքում Պապուայում, մասնավորապես, Ինդոնեզիայի կողմից վերահսկվող Արևմտյան Պապուա շրջանում հակամարտություններ են եղել: Պապուացի ակտիվիստները պայքարում են անկախության և Ինդոնեզիայից ավելի մեծ ինքնավարություն ստանալու համար, ինչը հանգեցրել է բռնությունների և մարդու իրավունքների ոտնահարման:

Չնայած այս մարտահրավերներին, պապուասները շարունակում են ցուցադրել իրենց մշակույթն ու ավանդույթները՝ փառատոների և արարողությունների միջոցով: Այս միջոցառումների ժամանակ ցուցադրվում են նրանց երաժշտությունը, պարը և արվեստը, որոնք նրանց մշակութային ժառանգության կարևոր մասն են կազմում:

Պապուսների շրջանում տարածված են ավելի քան 250 տարբեր Պապուական լեզուներ։ Սակայն ոչ բոլոր պապուական լեզուներն իրար հետ կապ ունեն։

Պապուասներն հիմնականում ազգային հավատի հետևորդներ են, սակայն արդեն նրանց մեջ սկսել է տարածում գտնել նաև քրիստոնեության բողոքական ճյուղը։

Ընդհանուր առմամբ, պապուասները բնիկ ժողովրդի եզակի և բազմազան խումբ են՝ հարուստ մշակույթով և պատմությամբ: Թեև նրանք բախվում են բազմաթիվ մարտահրավերների, նրանք շարունակում են ձգտել ինքնավարության, մշակութային պահպանման և իրենց համայնքների ավելի լավ ապագայի համար:

Ահա մի քանի հետաքրքիր փաստ պապուասների մասին.

Պապուացիների ավանդական սննդակարգը շատ բազմազան է. նրանք օգտագործվում են ավելի քան 1000 տարբեր տեսակի բույսեր և կենդանիներ:

Պապուայի դանի ցեղը հայտնի է առնանդամի դդում կրելու իրենց յուրահատուկ ավանդույթով որպես հագուստի մաս:

Պապուացիները հմուտ փայտի փորագրիչներ են՝ փայտից և ոսկորից բարդ փորագրություններ ստեղծելու երկար պատմություն ունեցող:

Պապուայի Կորովայ ցեղը հայտնի է իր յուրահատուկ ծառատներով, որոնք կառուցված են բարձր ծառերի վրա և օգտագործվում են որպես տներ և անվտանգ վայրեր հակամարտության ժամանակ:

Պապուական ավանդական երաժշտական գործիքը, որը կոչվում է «բամբուկե խումբ», բաղկացած է տարբեր չափերի և երկարությունների բամբուկե խողովակներից, որոնք մի շարք երաժշտական նոտաներ են հնչեցնում, երբ դրանք փչում են:

Պապուացիները ամուր կապ ունեն բնական աշխարհի հետ՝ բազմաթիվ ավանդական հավատալիքներով և սովորույթներով, որոնք կենտրոնացած են շրջակա միջավայրի կարևորության և բոլոր կենդանի էակների փոխկախվածության շուրջ:

Պապուական շատ ցեղեր ունեն երիտասարդ տղամարդկանց և կանանց յուրօրինակ օծման ծեսեր, որոնք հաճախ ներառում են տոկունության և քաջության ցավոտ ֆիզիկական փորձություններ:

Պապուացիներն ունեն պատմվածքի և բանավոր պատմության հարուստ ավանդույթ՝ բազմաթիվ առասպելներով և լեգենդներով, որոնք բերանացի փոխանցվել են սերունդներին:

Պապուասների մի ցեղախումբ կա, որն հստակ անուն չունի։ Երբեմն նրան անվանում են կմախքների ցեղ՝ կապված այն ավանդույթի հետ, որ այս ցեղախմբի ներկայացուցիչները սովորաբար իրենց մարմնի վրա սև ու սպիտակ ներկերով  պատկերում են իրենց կմախքը։ Ըստ տեղական ավանդույթների, այս ցեղախմբին կուլ է տվել անտառի չար ոգին՝ Օմո Մասալաին։ Այդ ժամանակ նրանք որոշել են իրենք ոգիներ ձևանալ ու քշել չար ոգուն։ Մինչ այժմ, կրոնական տոների ժամանակ չար ոգուն քշելու ծեսը դեռևս պահպանվում է։ Պապուասները ներկվում են կմախքի տեսքով և սկսում հետապնդել չար ոգին պատկերող մարդու հետևից։

Ներքոհիշյալ բերված է այդ ծեսի մասին պատմող լուսանկարների շարքը։ Նկարները պատկանում են Brent Stirton-ին (brentstirton.com), Rita Willaert-ին (flickr.com/photos/rietje/) և Eric Lafforgue-ին (ericlafforgue.com

Մեկնաբանել

Մուտքարիր մեկնաբանությունդ
Գրիր անունդ

- Գովազդ -Փոքրիկ եմ

Իսկ սա կարդացե՞լ ես

- Գովազդ -Վավատի Գրուպ

Բլոգ

Այլ հոդվածներ